Czym jest łąkotka kolana?
Łąkotka pełni w kolanie kilka ważnych funkcji. Ta kostno-chrzęstna struktura w kształcie półksiężyca skutecznie stabilizuje staw oraz działa amortyzująco podczas aktywności fizycznej. Dzięki niej możliwe jest również zachowanie prawidłowego rozkładu obciążeń. Łąkotka ma przy tym wpływ na prawidłowe funkcjonowanie nie tylko stawu kolanowego, lecz także biodrowego, a nawet kręgosłupa. Warto wiedzieć, że w kolanie występują dwie łąkotki, boczna i przyśrodkowa. Pierwsza znajduje się z boku, po zewnętrznej stronie kolana i jest mocniej zakrzywiona oraz bardziej ruchoma. Druga znajduje się w części przyśrodkowej, a więc centralnej kolana.
Przyczyny uszkodzenia łąkotki kolana
Uszkodzenia łąkotki podzielić można na dwa typy:
- uszkodzenia zwyrodnieniowe,
- uszkodzenia mechaniczne.
Do pierwszego typu, czyli uszkodzeń zwyrodnieniowych, zaliczamy te powstałe na skutek długotrwałego przeciążenia kolana wywołanego ciężką pracą fizyczną, intensywnym uprawianiem niektórych sportów lub nadmierną masą ciała. Sporty szczególnie narażające na uszkodzenie łąkotki charakteryzują się powtarzalnymi, monotonnymi ruchami. Uszkodzenia mechaniczne zalicza się do urazów ostrych. Również pojawiają się w wyniku dużego obciążenia oraz ruchu skrętnego lub prostującego, a także ich połączenia. Dlatego są dość częste u osób trenujących jazdę na nartach, koszykówkę czy piłkę nożną.
Objawy uszkodzonej łąkotki
Najbardziej charakterystycznym objawem uszkodzonej łąkotki jest ból kolana, nagły i ostry w przypadku uszkodzeń mechanicznych oraz postępujący i nasilający się podczas ruchu lub długotrwałego obciążenia przy zmianach zwyrodnieniowych. Zwykle występuje on po boku kolana, wewnętrznym lub zewnętrznym, może jednak pojawiać się w innych jego częściach lub nawet pod nim. Dość często podczas ruchów dochodzi do zablokowania stawu kolanowego, słyszalne są również charakterystyczne chrupnięcia i trzaski. Niekiedy odczuwalne są objawy stanu zapalnego, jak obrzęk, zaczerwienienie, tkliwość czy opuchlizna.
Diagnostyka uszkodzonej łąkotki
Lekarz ortopeda najczęściej jest w stanie zdiagnozować uszkodzenie łąkotki już na podstawie samego wywiadu z pacjentem oraz testów klinicznych, np. testu Apleya, Cabota czy Payra. Jednak dla potwierdzenia opinii specjalisty konieczne jest również wykonanie badania USG lub MRI. Dzięki temu możliwe jest też ustalenie typu, miejsca i zakresu uszkodzenia. Dodatkowo często zalecane jest również prześwietlenie promieniami rentgenowskimi. Nie ma to jednak na celu diagnostyki uszkodzeń, a dokładne obejrzenie struktur kolana i ustalenie na ich podstawie najlepszej metody leczenia.
Leczenie uszkodzonej łąkotki kolana
Uszkodzona łąkotka niestety dosyć rzadko jest w stanie zregenerować się samoistnie. Zazwyczaj konieczne będą procedury chirurgiczne. Obecnie najczęściej stosowane są techniki małoinwazyjne, jak artroskopia kolana. Uszkodzone struktury stawowe usuwane są tutaj przy pomocy wprowadzonych przez niewielkie nacięcie w skórze miniaturowych narzędzi. Na wzierniku zamontowana jest również maleńka kamera, dzięki której chirurg przez cały czas dokładnie widzi wnętrze kolana pacjenta. Po takiej procedurze wystarczy pozostać w szpitalu tylko przez jeden dzień. Należy również pamiętać, że łąkotkę nie zawsze można poddać zabiegom regeneracyjnym, np. zszycia jej struktur. Niekiedy konieczne będzie zastosowanie rozwiązań protetycznych, a nawet przeszczep czy usunięcie łąkotki. Niezależnie od typu zastosowanego zabiegu po uszkodzeniu łąkotki pacjent będzie musiał przejść rehabilitację zaleconą przez specjalistę.